ضرورت روزآمدسازی نقشه جامع علمی کشور پس از یک دهه  

به گزارش خبرگزاری آنا، با توجه به لزوم پیشرفت کشور در حوزه‌های علمی و شناسایی نیازهای نخبگان، دانشمندان و متخصصان، روزآمدسازی نقشه جامع علمی کشور اهمیت بیشتری پیدا کرده است. اهمیت پیوند دانشگاه‌ها و مؤسسات علمی با این نقشه و مشارکت حداکثری آنان با دستگاه‌های متولی روزآمدسازی، نشان‌دهنده ضرورت بازنگری این نقشه پس از یک دهه از تصویب آن است. در همین راستا، امیر شهسواری، عضو هیئت علمی دانشگاه شهید بهشتی، در گفت‌وگو با خبرنگار آنا بیان کرد: فرهنگستان علوم برای روزآمدسازی نقشه در مرحله انجام مطالعات و پشتیبانی است. با گذشت یک دهه از تصویب، روزآمدسازی این نقشه برای حل مسائل کشور اهمیت بیشتری پیدا کرده است. فرهنگستان علوم اگر بتواند ذی‌نفعان مختلف نقشه جامع را به کار بگیرد، عملکرد آن نسبت به شورای عالی انقلاب فرهنگی موفق‌تر خواهد بود.

نگاه متفاوت فرهنگستان علوم به توسعه علم و فناوری  

وی درباره پیشنهادات خود برای توسعه علم و فناوری در نقشه جامع علمی افزود: به‌کارگیری فعالانی که در دانشگاه‌ها و ستادهای علم و فناوری حضور دارند، باعث روزآمدسازی درست این نقشه می‌شود. اگر افرادی که در تدوین نقشه جامع علمی نقش کمی داشتند، در روزآمدسازی نیز نقش کمرنگی داشته باشند، چالش‌های نقشه باقی می‌ماند و اثربخشی آن کاهش می‌یابد. این دسته از افراد، ذی‌نفعان تقاضای علم و فناوری هستند. این تقاضاها باید به‌طور سیستماتیک در نقشه گنجانده شود. در غیر این صورت، نقشه‌ای خواهیم داشت که صرفاً به توسعه علم و فناوری از نگاه عرضه توجه می‌کند. فرهنگستان می‌تواند مسائلی مانند بیکاری دانش‌آموختگان، ارتباط اندک تحقیقات دانشگاه‌ها با مسائل بخش خصوصی و اقتصاد را حل کند. در این صورت، روزآمدسازی خوبی رقم خواهد خورد. باید توجه داشت که توسعه علم و فناوری تأثیر مستقیمی بر بهره‌وری اقتصادی نیز دارد.

بهره‌گیری از توان جمعی و ظرفیت‌های نخبگان برای حل مسائل علمی کشور  

وی در ادامه بیان کرد: اکنون می‌توان با توسعه فناوری اطلاعات و ارتباطات (ICT)، فهرستی از چالش‌ها و موانع حوزه علم و فناوری کشور را شناسایی و ریشه‌یابی کرد. از نخبگان نیز می‌توان دعوت کرد تا ایده‌ها و تحلیل‌های خود را به اشتراک بگذارند. اگر راهکارهای منتخب به رسمیت شناخته شوند و از آنها تقدیر به عمل آید، مشارکت افزایش خواهد یافت. دانشگاه‌ها و نهادهای علمی نیز ظرفیت زیادی برای مشارکت‌سنجی دارند و می‌توانند با برگزاری نشست‌های علمی و تشکیل میزگرد با ذی‌نفعان مختلف، همفکری نخبگان را جلب کنند. اگر در مراحل ابتدایی به نظرات متخصصان توجه شود، این روزآمدسازی مؤثرتر خواهد بود.  

شهسواری در ادامه افزود: باید در مرحله شناسایی چالش‌ها و عوامل ریشه‌ای مؤثر بر این چالش‌ها، از طریق پلتفرم‌های جمع‌سپاری که اکنون توسعه یافته‌اند، مشارکت عمومی نخبگان را فراهم کنیم. برای مسائلی که نقشه جامع می‌خواهد به آنها پاسخ دهد، بین دانشگاه‌ها و مؤسسات علمی تقسیم کار صورت گیرد. اگر دانشگاه‌ها سعی کنند در حیطه تخصصی مربوطه مشارکت را جلب کنند، استفاده از توان جمعی برای انجام کارهای بزرگ ممکن خواهد شد. اگر یک نهاد به‌تنهایی اقدام به حل مسائل علمی کند، نه تنها غیرممکن است، بلکه بهره‌وری مطلوبی نیز حاصل نخواهد شد.